۴-۸- برآورد الگوی تصحیح خطا ۷۶
۴-۹- آزمون ثبات پارامترها ۷۸
۴-۱۰- تخمین اثرات توزیعی باوقفه تغییرات حجم پول بر نرخ ارز اسمی ۸۰
۴-۱۱- جمعبندی ۸۴
 
۵-۱- مقدمه ۸۶
۵-۲- خلاصه و نتیجهگیری ۸۶
۵-۳- یافته های عمده تحقیق ۹۱
۵-۴- پیشنهادهای سیاستگذاری ۹۲
۵-۵- پیشنهادهایی برای مطالعات آتی ۹۳
عنوان صفحه

منابع داخلی ۹۴
منابع خارجی ۹۸
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول ۲-۱- خلاصه مطالعات داخلی ۱۳
جدول ۲-۲- خلاصه مطالعات خارجی ۲۰
جدول ۳-۱- چگونگی تأثیر تغییرات موقت حجم پول بر نرخ ارز اسمی ۴۸
جدول ۴-۱- نتایج آزمون ایستایی ۶۹
جدول ۴-۲- نتایج آزمون ایستایی بر اساس آزمون دیکی فولر تعمیم یافته ۶۹
جدول ۴-۳- نتایج آزمون ایستایی بر اساس آزمون فیلیپس پرون ۷۰
جدول ۴-۴- نتایج تخمین الگوی خودهمبسته با وقفه های توزیعی ۷۱
جدول ۴-۵- نتایج آزمون تشخیصی مدل ۷۳
۷۴
جدول ۴-۷- نتایج برآورد الگوی تصحیح خطا ۷۶
۸۱
۸۲
فهرست نمودارها
عنوان صفحه
نمودار ۴-۱- رفتار متغیرهای الگو در دوره زمانی مورد مطالعه ۶۷
نمودار ۴-۲- آماره جمع انباشته (CUSUM) ۷۹
نمودار ۴-۳- آماره مربع جمع انباشته (CUSUMQ) 79
فصل اوّل
کلیات تحقیق

مقدمه
واژه ارز، از ارزش مشتق شده و رفته رفته به معنای پول، آمده است. با وجود این، هنگامی که از ارز سخن به میان میآید، منظور پول خارجی است و واژه پول خارجی، لفظی است عام که بر مورد خاص اطلاق میشود، ولی بسیاری از اوقات، به کلمه ارز صفت خارجی را نیز اضافه میکنند که باز هم به همان معنی عام خود میباشد. علت استفاده از ارزهای خارجی، این است که هر دولتی در قلمرو و حدود حق حاکمیت خود، رژیم پولی ویژه خویش را اتخاذ کرده است. بعلاوه، امروزه مسأله مبادله پولها با یکدیگر، یک پدیده اساسی روابط مالی بین المللی را تشکیل میدهد و بنا بر عرف و عادت، زمانی که در هر کشوری بخواهند از پول سایر کشورها سخن بگویند، اصطلاح ارز یا ارز خارجی را به کار میبرند. لازم به ذکر است که ارز، تنها شامل اسکناس منتشرشده به وسیله بانکهای مرکزی سایر کشورها نیست، بلکه اصطلاحی است که برای اسنادی نظیر چک، برات و سفته در زمان مبادله هر کشور با کشورهای دیگر، نیز به کار میرود (کاظمی بهمنآباد، ۱۳۷۵).

طبیعی است که اگر ارز مانند یک کالا در نظر گرفته شود، دارای عرضه و تقاضا خواهد بود و قیمت آن با فرض وجود فضای رقابتی، همان نقطه برخورد عرضه و تقاضاست که در واقع، نرخ ارز نامیده میشود. نرخ ارز، یکی از متغیرهای کلیدی اقتصاد کلان است که به دلیل اثرات متقابل آن با سایر متغیرهای کلان اقتصادی، همواره مورد توجه سیاستگذاران و مسئولین پولی کشورها بوده و تعیین آن و نیز عوامل مؤثر بر آن، در سیاستگذاریهای اقتصادی، از اهمیت بسزایی برخوردار است (کازرونی و همکاران، ۱۳۸۹).

با توجه به اهمیت نرخ ارز در پیشرفت و توسعه اقتصادی هر کشور، بررسی عوامل مؤثر بر آن، امری ضروری به نظر میرسد. عوامل زیادی مانند عوامل اقتصادی، سیاسی و روانی بر نرخ ارز تأثیر دارد. از جمله عوامل سیاسی تأثیرگذار بر نرخ ارز، ثبات در سیاست خارجی، عوامل روانی مانند انتظارات مردم از وضعیت آینده اقتصادی و سیاسی و عوامل اقتصادی شامل نرخ بهره، نقدینگی (حجم پول) و درآمد ملّی است (انوار، ۱۳۸۱).
سیاست پولی از طریق تغییر در حجم پول، تغییر در رشد حجم پول و نرخ بهره و یا شرایط اعطای تسهیلات مالی، بر نرخ ارز تأثیر دارد. هدف از سیاستهای پولی در کشورهای پیشرفته صنعتی و کشورهای در حال توسعه، تا حدودی متفاوت