جدول ۴-۱۰- شاخص های اشتراک (CV Com) و شاخص حشو(CV Red)

متغیر

CV Com

CV Red

ابهام نقش

۳۵۰/۰

۳۵۰/۰

تعارض نقش

۴۳۷/۰

۴۳۷/۰

خلاقیت

۶۳۶/۰

۰۶۸/۰

۴-۲-۵-۲-۳- بررسی فرضیات تحقیق

در این بخش به بررسی فرضیات تحقیق و آزمون هر یک از آن ها پرداخته شده است. برای تأیید یا رد فرضیات تحقیق از آماره آزمون تی- استیودنت استفاده شد. اگر مقدار آماره t بزرگتر از ۹۶_/۱± باشد، فرضیه مربوطه در سطح خطای ۰۵/۰مورد تأیید و در غیر این صورت رد می شود.

فرضیه اول: ابهام نقش بر خلاقیت کارکنان اثر معناداری دارد.

بررسی اثرات متغیر ابهام نقش بر خلاقیت کارکنان نشان می‌دهد که ضریب اثر این متغیر بر خلاقیت کارکنان به میزان ۱۵۰/۰- است، همان طور که در جدول ۴-۱۱ مشاهده می‌شود، مقدار آماره T برای این ضریب مسیر برابر ۰۰۵/۲ شده است و از مقدار بحرانی ۹۶_/۱ بیشتر می‌باشد؛ ‌بنابرین‏ می‌توان نتیجه گرفت که این ضریب مسیر در سطح خطای ۰۵/۰ معنی دار است. با توجه به منفی شدن ضریب مسیر این بدان معنا است که افزایش ابهام نقش سبب کاهش خلاقیت کارکنان ستادی شرکت توزیع نیروی برق مشهد خواهد شد.

جدول ۴-۱۱- ضریب رگرسیونی و معناداری اثر ابهام نقش بر خلاقیت کارکنان

فرضیه

مسیر مستقیم

ضریب رگرسیونی

T

نتیجه

۱

ابهام نقشخلاقیت کارکنان

۱۵۰/۰-

۰۰۵/۲

تأیید

فرضیه دوم: تعارض نقش بر خلاقیت کارکنان اثر معناداری دارد.

در بررسی اثرات تعارض نقش بر خلاقیت کارکنان نیز، همان طور که در جدول ۴-۱۲ مشاهده می‌شود، ضریب مسیر ۲۳۱/۰- برآورد شده است و با توجه به مقدار آماره T که برابر ۰۹۹_/۳ شده است و از مقدار بحرانی ۹۶_/۱ بیشتر می‌باشد؛ می‌توان نتیجه گرفت که این ضریب مسیر در سطح خطای ۰۵/۰معنی دار است. با توجه به منفی شدن ضریب اثر تعارض نقش بر خلاقیت کارکنان می توان نتیجه گرفت که افزایش تعارض نقش کارکنان حوزه ستادی شرکت توزیع نیروی برق مشهد سبب کاهش خلاقیت آنان می شود.

جدول ۴-۱۴- ضریب رگرسیونی و معناداری اثر تعارض نقش بر خلاقیت کارکنان

فرضیه

مسیر مستقیم

ضریب رگرسیونی

t

نتیجه

۲

تعارض نقش خلاقیت کارکنان

۲۳۱/۰-

۰۹۹_/۳

تأیید

بررسی فرضیه های تعدیل گری

۲ فرضیه ۳ و ۴ تحقیق مربوط به بررسی نقش تعدیل گری خودکارآمدی در رابطه بین تعارض و ابهام نقش با خلاقیت کارکنان می شود که در ادامه به بررسی آن ها می پردازیم.

در آزمون و بررسی مدل‌های مدیریتی دارای متغیر تعدیلگر باید به دو سؤال اساسی پاسخ داد: (عزیزی، ۱۳۹۲). اول اینکه آیا متغیر تعدیل­گر اثر تعدیل گری دارد؟ و دوم اینکه در صورت وجود اثر تعدیل گری اندازه آن چقدر است؟

اولین گام در آزمون مدل­های تعدیل­گر شناسایی وجود یا عدم وجود متغیر تعدیل گر است. برای پاسخ به وجود یا عدم وجود متغیر تعدیلگر حسب مقیاس­ متغیرهای مستقل، تعدیل­گر و وابسته، از چهار آزمون رایج: آزمون معناداری تغییر R²، آزمون چاو، آزمون همگنی شیب ها و آزمون تحلیل واریانس عاملی استفاده می­ شود. که در این تحقیق از آزمون معناداری تغییر R² استفاده شده است.

برای پاسخ به سؤال دوم از دو روش ‌می‌توان استفاده کرد: روش زیر گروه و روش رگرسیون چندگانه تعدیل شده، که در این مطالعه با توجه به ماهیت متغیرهای تحقیق از روش رگرسیون چندگانه تعدیل شده استفاده گردیده است. در این روش باید دو مرحله به شرح زیر انجام گیرد: الف) متغیرهای مستقل و تعدیل‌گر، مرکزی و استاندارد^[۹۷] شوند تا به‌واسطه کاهش همبستگی متغیرهای مستقل و تعدیل‌گر با متغیر تعاملی (متغیر ضرب)، احتمال وقوع هم‌خطی چندگانه کاهش یابد، ب) استفاده از رگرسیون چندگانه تعدیل ‌شده که در مرحله اول متغیر مستقل و تعدیل گر به عنوان مستقل وارد می‌شوند و در مرحله دوم متغیر تعاملی(ضرب مستقل در تعدیل گر) نیز به آن ها اضافه می شود. ضریب بتای استاندارد متغیر تعاملی نشان دهنده شدت اثر متغیر تعدیل گر می‌باشد. در ادامه فرضیه ­های تعدیل­گری مورد بررسی قرار گرفته است.

فرضیه سوم: خودکارآمدی رابطه بین ابهام نقش و خلاقیت کارکنان را تعدیل می‌کند.

همان گونه که گفته شد ابتدا آزمون معناداری تغییرR² ‌بر اساس خروجی­های روش رگرسیون چندگانه تعدیل شده جهت اطمینان از وجود متغیر تعدیل­گر انجام شد. با توجه به معناداری تغییرات f می توان از وجود متغیر تعدیلگر اطمینان حاصل کرد. همان گونه که مشاهده می‌گردد مقدار β استاندارد برای اثر متغیر تعاملی برابر با ۲۱۷/۰ شده است و این مقدار در سطح اطمینان ۹۵/۰معنادار است. ‌بنابرین‏ نقش تعدیل گری خودکارآمدی در رابطه ابهام نقش و خلاقیت کارکنان مورد تأیید قرار ‌می‌گیرد به گونه ای که اگر خودکارآمدی کارکنان بالا باشد اثر منفی ابهام نقش بر خلاقیت کارکنان تضعیف می شود.

جدول ۴-۱۵- نتایج تحلیل تعدیل‌گری متغیر خودکارآمدی در رابطه ابهام نقش و خلاقیت کارکنان

مراحل رگرسیون

متغیر مستقل

متغیر وابسته

β
sig
R²
Change Statistics
ANOVA
R Square Change
F Change
Sig. F Change
sig

مرحله اول

ابهام نقش

خلاقیت کارکنان

۱۲۱/۰-

۰۰۰/۰

۲۳۴/۰

۲۳۴/۰

۵۳۴/۰۱۰

–

۵۳۴/۱۰

۰۰۰/۰

خودکارآمدی

۴۳۸/۰

۰۰۰/۰

مرحله دوم

ابهام نقش

خلاقیت کارکنان

۰۰۸/۰-

۰۰۰/۰

۲۶۸/۰

۰۳۴/۰

۲۰۴/۳

۰۴۲/۰

۳۱۵/۸

۰۰۰/۰

خودکارآمدی

۴۴۳/۰

۰۰۰/۰

ابهام نقش× خودکارآمدی

۲۱۷/۰

۰۴۲/۰

فرضیه چهارم: خودکارآمدی رابطه بین تعارض نقش و خلاقیت کارکنان را تعدیل می‌کند.