آنها ار کمبود انگیختگی مثل خستگی و کار روزانه یکنواخت یا از انگیختگی زیاد مثل مشکلات زندگی فرار می کنند. تحقیقات نشان می دهد که گریز در مورد انگیختگی زیاد می باشد( سید حمید ، ۱۳۸۵ ) .
۲-۱۶-۲- انگیزه سرگرمی
افراد زیادی با انگیزه سرگرم شدن به تماشای ورزش ها می پردازند. در اینجا نیز تماشای ورزش به عنوان کار تفریحی شبیه سایر کارها مثل رفتن به تئاتر و تماشای تلویزیون، گوش دادن به موزیک یا کتاب خواندن است. تعدادی از محققان به بررسی ویژگی های رویدادهای ورزشی که تماشاگران و طرفداران آنها را لذت بخش و سرگرم کننده می دانند، پرداخته اند. ممکن است انتظار داشته باشیم محققان به این نتیجه برسند که تماشای بازی تیم محبوب و موفقیت آن بسیار سرگرم کننده و لذت بخش است.اما زیلمان و همکارانش پیشنهاد می کنند که سرگرمی و لذت حاصل از تماشای بازی بسیار پیچیده تر از موفقیت و شکست های تیم محبوب می باشد. در این مورد نه تنها عملکرد تیم محبوب فرد بلکه تیم رقیب نیز باید مورد توجه قرار گیرد. لذت تماشاگر از تماشای بازی نتیجه اتحاد تماشاگر با تیم و عملکرد آن و تنفر از تیم رقیب می باشد. لذت تماشای موفقیت یک تیم موجب افزایش احساسات مثبت و کاهش احساسات منفی می شود. بنابراین وقتی تیم محبوب تماشاگر می برد و تیم غیر محبوبش می بازد بسیار خوشحال شده و سرگرم می شود. برعکس آن فرد بر این است که وقتی تیم محبوب تماشاگر می بازد و تیم رقیب برنده می شود او بسیار کمتر سرگرم می شود( وان، ۲۰۰۱).
Wan
Rozolet
۲-۱۷- تفاوتهای جمعیت شناختی در انگیزه های طرفداران ورزشی
دو پروژه تحقیق که به بررسی ارتباط بین سن و انگیزه های طرفداران با پرسشنامه انگیزه های حضور تماشاگران پرداخت در نتایج رابطه معنی داری بین سن و انگیزه ها بدست نیامد. نتیجه گرفته می شود که سن بدون ارتباط با انگیزه ها بوده و یا ارتباط بسیار کم با آنها دارد(غلام رضا ، ۱۳۸۴).
۲-۱۷-۱- جنسیت و انگیزه های طرفداران ورزشی
همان مطالعات به بررسی رابطه جنسیت و انگیزه طرفداران پرداخت در بیشتر مطالعات زنان به طور معنی داری انگیزه خانوادگی بالاتری از مردان داشتند و مردان انگیزه استرس مثبت و عزت نفس و زیبایی شناسی بالاتری داشتند بنابراین نتیجه گرفته می شود که:
طرفداران زن بیشتر از مردان انگیزه گذران وقت با خانواده دارند. طرفداران مرد بیشتر از زنان انگیزه هیجان و عزت نفس و لذت بردن از طبیعت هنری فعالیت های ورزشی دارند بنابراین انتظار می رود مردان از بازیهای هیجان انگیز و پایاپای لذت بیشتری ببرند(وان، ۲۰۰۲).
۲-۱۸- انگیزه های درونی و بیرونی طرفداران ورزش
دانشمندان علوم اجتماعی انگیزه ها را به دو دسته درونی و بیرونی تقسیم می کنند. انگیزه های درونی در باطن شخص بوده و لذت از یک کار و جذب شدن فرد به آن را نشان می دهد. انگیزه های بیرونی در بیرون فرد قرار دارد و شامل پاداش هایی است که فرد در مقابل انجام کار دریافت می کند. برای مثال انگیزه های بیرونی شامل لذت از زیبایی بازی، لذت از خود فعالیت، استرس مثبت و سرگرمی می باشد. انگیزه های بیرونی شامل رفتارهای گسترده ای است که هدف از انجام کار فراتر از خود فعالیت است. برای مثال عزت نفس، گریز، عوامل اقتصادی، پیوستگی به گروه و خانواده نشان دهنده انگیزه های بیرونی اند. چون از طرفدار ورزش بودن برای رسیدن به اهدافی مثل بدست آوردن عزت نفس، گریز، دستاوردهای اقتصادی، گذران وقت با خانواده و دوستان استفاده می شود( وان، ۲۰۰۱).
۲-۲۰- پیشینه تحقیق
همان طوری که از نوشته های مربوط به انگیزه های حضور تماشاگران استنباط می شود، تماشاگران با انگیزه های متفاوتی به تماشای بازی ها می پردازند. انگیزه های تماشاگران از چند دهه پیش مورد توجه محققان بوده است و با گذشت زمان انگیزه های تازه ای در مورد حضور تماشاگران مورد بررسی قرار می گیرد. با اینکه مطالعات متعددی در زمینه انگیزه های حضور تماشاگران در خارج از کشور انجام گرفته است ولی تحقیقات انجام شده در داخل کشور بسیار کم و ناچیز است. در اینجا سعی می شود که مرتبط ترین تحقیقات انجام شده در این زمینه ارائه گردد.
۲-۲۰-۱- تحقیقات انجام شده در داخل کشور
علی محمدی(۱۳۹۰)در گروه تماشاگران گاهگاهی دسترسی به محیط،کیفیت تیم محبوب لذت بردن از ورزش و چشیدن طعم پیروزی؛در گروه تماشاگران منظم،چشیدن طعم پیروزی،زمان مناسب،وفاداری بازیکنان به تیم وکیفیت تیم محبوب،و در گروه؛تماشاگران متعصب،کیفیت تیم محبوب ،چشیدن طعم پیروزی فضای حاکم درورزشگاه و زمان مناسب مهم ترین عوامل مطرح اند.
ساعتچیان و همکاران(۱۳۸۹)تحت عنوان اولویت بندی و شناخت ارتباط بین انگیزه ها و عوامل موثر بر حضور هواداران تیم پرسپولیس و استقلال تهران نشان داد بیشترسن میانگین در انگیزه ها تحت برسیفعلاقه به تیم و کمترین میانگین مربوط به علاقه به بازیکن بود.
فلاحی و همکاران(۱۳۸۸)نشان دادند عوامل اقتصادی(قیمت بلیط،هزینه رفت و آمد)تسهیلات ورزشگاه از مهم ترین عوامل تاثیر گذار بر حضور تماشاگران است.
فلاحی(۱۳۸۸)پیروزی نیابتی در کل از نظر تماشاگران اولویت دوم عوامل موثر بر حضور برای تماشای رقابت هاست اما به طور معنا داری در آنها تفاوت ایجاد کرده است.
معصومی،سیاوشی(۱۳۸۷)در پژوهش روی تماشاگران به این نتیجه رسیدند که علاقه به تیم ،هیجان،علم به فوتبال،پیروزی نیابتی ،بازی پایاپایی،گریز از روزمرگی ،خدمات به تماشاگران سرگرمی و علاقه به بازیکن به ترتیب بیشترین میانگین را در انگیزه های تماشاگران و خدمات رفاهی به تماشاگران ،هیجان ،علاقه مندی به بازیکنان ،علم به فوتبال و بازی پایاپای نیز به ترتیب بیشترسن تاثیر را بر میزان حضور تماشاگران داشتند.
المیری و همکاران(۱۳۸۸)عوامل موثر بر حضور تماشاگران فوتبال را در ورزشگاهها برسی کردند در این مطالعه عوامل موثر بر حضور تماشاگران در چهار حوزه اقتصادی ،جذابیت بازی ،اولویت های تماشاگران و امکانات و تسهیلات برسی شد نتایج این مطالعه نشان داد تنها عامل غیر تاثیر گذار بر حضور تماشاگران عوامل اقتصادی است.
رحیمی (۱۳۸۰) به بررسی عوامل مؤثر در مدیریت ایمنی سالن ورزشی های والیبال کشور از دیدگاه تماشاگران، بازیکنان و مدیران اجرایی پرداخت. در قسمتی که به بررسی علل آمدن تماشاگران به سالن ورزشی پرداخته بود لذت بردن از تماشای بازی و سپس حمایت از تیم مورد علاقه بیشترین درصد علت حضور را به خود اختصاص داده بود.
قراخانلو نیسیان (۱۳۸۴)به بررسی نگرش اقشار مختلف در خصوص حضور تماشاچیان زن در میادین و رقابت های ورزشی مردان پرداختند در این تحقیق عمده ترین دلیل تماشای مسابقات در ورزشگاه ها از نظر اقشار مختلف علاقه به دیدار مسابقات، ایجاد انگیزه در جوانان، برای ورزش کردن و کسب مقام قهرمانی برای ورزشکاران بود.
۲-۲۰-۲- تحقیقات انجام شده در خارج از کشور
تحقیقات زیادی در بازاریابی ورزشی در مورد انگیزش طرفداران انجام شده است. کار اولیه سیالدینی بر روی عزت نفس بعنوان انگیزاننده طرفداری انجام شد او دریافت که هواداران برد را به خود نسبت می دهند و باخت را به تیم نسبت می دهند (سیالدینی، ۱۹۷۶).
ونر و گانتز در سال ۱۹۸۹ دریافتند که بین انگیزه های طرفداران برای تماشای ورزش در تلویزیون و نوع ورزش تفاوت وجود دارد. برای مثال طرفداران بسکتبال دانشگاهی بیشتر برای دیدن نحوه بازی تیمشان و یادگیری بیشتر در مورد تیم و ورزش برانگیخته می شدند. طرفداران بیس بال کمتر به خاطر هیجانی شدن بازی را نگاه می کنند درحالی که هواداران والیبال بیشتر برای هیجانی شدن بازی را تماشا می کنند( ونر، گانتز، ۱۹۸۹).
وان و دیگران در سال ۱۹۹۵ تفاوت بین ورزش ها را در سطح انبوه تری بررسی کردند آنها نوع ورزش را به عنوان متغیر مسقل به کار بردند. آنان هشت فاکتور انگیزش تماشاگران را طبق یافته های پیشین شناسایی کردند، که مقیاس انگیزش طرفداران ورزشی را شامل می شود این هشت انگیزه شامل استرس مثبت، گسترش عزت نفس، گریز، سرگرمی، انگیزه اقتصادی( فرصت شرط بندی)، ارزش زیبایی ورزش، وابستگی گروهی/ نیاز تعلق و نیاز به اجتماعی شدن است(وان، ۱۹۹۵).
کاله و دیگران در سال ۱۹۹۶ پی بردند که طرفداران والیبال دانشگاهی بیشتر با سه عامل انگیخته می شوند. اولا آنها دنبال حادثه تک و منحصر بفرد بودند یعنی دنبال رهایی استرس و اضطراب روزانه بودند. ورزش به آنها از طریق عناصر خیال پردازی کمک می کرد (خود را در میدان بازی خیال می کردند)، پیروزی فردی و هیجان. دوما آنها با درونی سازی برانگیخته می شدند. دلبستگی کلی و عشق به تیم. نهایتا آنها با رفاقت و تمایل به پیوستگی گروهی برانگیخته می شدند.(کاله و همکاران، ۱۹۹۶).
تحقیقات دیگر انگیزش را در بین انواع ورزش ها بررسی کرده اند. ورزش و سرگرمی برای بررسی انگیزه های اساسی مصرف عمومی استفاده شده است(اسکرادر و همکاران، ۱۹۹۹).
تحقیقات دیگر تفاوت های جنسی را در انگیزش طرفداران بررسی کرده اند. یافته های کلی نشان می دهد که زنان بیشتر به دلایل اجتماعی مثل تماشای بازی با خانواده و دوستان برانگیخته می شود در حالی که مردان بیشتر به خاطر جنبه های رقابتی ورزش برانگیخته می شوند(دیتز و دیگران، ۲۰۰۰).
محققانتفاوت بین انگیزه های تماشاگران در انواع مختلف ورزش ها را بررسی کردند. بویژه بین طرفداران تیم های گروهی مثل هاکی و والیبال و ورزش های انفرادی مثل تنیس و اسکیت و همچنین بین تماشاگران خشونت آمیز و غیرخشونت آمیز. نتایج نشان داد که طرفداران ورزش های انفرادی به جنبه زیبایی بازی بیشتر اهمیت می دادند در حالی که طرفداران ورزش های تیمی با استرس مثبت و توسعه عزت نفس بیشتر برانگیخته می شدند. و طرفداران ورزش های خشونت آمیز با انگیزه های اقتصادی بیشتر برانگیخته می شدند. و در حالی که طرفداران ورزش های غیر خشونت آمیز به جنبه زیبایی بازی بیشتر توجه داشتند.
برنتال و گراهام (۲۰۰۳ )انگیزش طرفداران یک ورزش را در محیط های مختلف آن (مثل لیگ های مختلف) بررسی کردند و پی بردند که طرفداران لیگ کوچک بیس بال بیشتر به جنبه های ارزش و سرگرمی مثل ترویج و جوایز و موزیک برای حضورشان در بازی بیشتر اهمیت می دهند در حالی که طرفداران دانشگاهی بیس بال عناصر مربوط به خود بازی و جنبه های گروهی حضور بیشتر اهمیت می دادند. نتایج این تحقیق اهمیت فهم تاثیرات محیطی و زمینه ای در یکورزش را بر انگیزش طرفداران روشن ساخت. مدیران باید بدانند که در محیط های مختلف یک ورزش فاکتورهای خاصی تماشاگران را بیشتر برانگیخته می سازد(برنتال، گراهام، ۲۰۰۳).
وون و کیتامورا در سال ۲۰۰۶ به بررسی فاکتورهای انگیزشی مؤثر بر رفتار مصرفی تماشاگران لیگ والیبال ژاپن(جی لیگ) و لیگ والیبال کره(کا لیگ) پرداختند. نتایج نشان داد که شناسایی تیم و پیروزی نیابتی (نسبت دادن پیروزی تیم به خود) و تعامل اجتماعی پیش گوهای قوی برای توضیح فراوانی حضور در بازی های جی لیگ بودند. همچنین گریز (خارج از روال عادی و هر روزه زندگی شدن) پیشگوی مثبتی برای توضیح حضور در بازی های آینده جی لیگ و کا لیگ بدست آمد (وون، کیتامورا، ۲۰۰۶).
لی در سال ۲۰۰۷ به بررسی یکسان بودن طرفداری ورزشی در زنان و مردان و همچنین شناسایی انگیزه های حضور در هاکی روی یخ دانشگاهی زنان و مردان و تفاوت بین آنها پرداخت در این تحقیق طرفداران هاکی روی یخ زنان و مردان در ده انگیزه مقایسه شدند. اطلاعات این مطالعه از ۱۰۴ طرفداری که در بازیهای هاکی روی یخ زنان حضور می یافتند و ۱۰۳ طرفداری که در بازیهایهاکی روی یخ مردان حضور می یافتند جمع آوری شد. در کل میزان انگیزه ها در بازیهای مردان بیشتر بود و روش آماری مانووا نشان داد که تفاوت معنی داری بین زنان و مردان در چهار انگیزه وجود دارد(تعامل اجتماعی، خانواده، سرگرمی و مهارت). تفاوت معنی داری بین دو انگیزه سرگرمی و بازی پایاپای که بالاترین میزان را بین زنان و مردان داشت، وجود نداشت. دلایل تماشا و پیگیری هاکی زنان و مردان به طور معنی داری در دو انگیزه مهارت و همایت از تیم متفاوت بود. نتایج این مطالعه اهمیت فهم تفاوتهای جنسیتی در مصرف ورزش را نشان می دهد. به ویژه توسعه وفاداری و اثر بخشی استراتژی های مختلف بازاریابی بین زنان و مردان و طرفداران هاکی زنان و مردان ممکن است تفاوت داشته باشد.
۲-۱۲- جمع بندی فصل دوم :
امروزه ورزش همان قدر که به صورت عملی اجرا می شود جنبه تماشا نیز دارد، فعالیتی است که مصرف کالاها و خدمات را به همراه دارد.
نمایش های ورزشی، تماشاگران و اشخاصی که به نحوی درگیر ورزش هستند ازقبیل (رسانه های گروهی، سرپرست و اسپانسر و غیره) را به طرف خود جذب می کند. چنین حضوری همیشه دست اندرکاران صنعتی و تجاری را به خود جلب می کند. به این خاطر همیشه شرکت های معتبر بین المللی مثل آی بی ام،سونی،کوکاکولا، مکدونالد،وستینگ هاوس و… در بازی های المپیک و مسابقات مهم سرمایه گذاری می کنند.این رقابت های بزرگ بین المللی اهمیت اقتصادی ورزش را نشان می دهد.از طرف دیگر با کم شدن زمان کار، بالا رفتن میزان بیکاری ها، گسترش صنعت ورزش و تدارکات مربوط به ورزش( سالن ها و میادین و غیره)، بین المللی شدن ورزش سهولت حضور تماشاگران در میادین ورزشی را فراهم کرده است.
بازاریان اهمیت انگیزه های حضور در بازی و رویدادها را در مدت مدیدی است که روشن کرده اند به علاوه روشن است که افراد به دلایل مختلفی حضور می یابند و به تماشای بازی ها می پردازند.
انگیزه های رفتار هوادار و تماشاگر به خاطر احتیاجات روانی و اجتماعی فرد می باشد. یکی از راه هایی که این نیازها تامین می شود از طریق رفتارهای مصرفی ورزشی است. انگیزه هایی که نیازهای روانی و اجتماعی را تامین می کنند عبارتند از موفقیت نیابتی، بدست آوردن علم و آگاهی، زیبایی شناسی، تعامل اجتماعی، نمایش استرس، گریز، خانواده، جذابیت جسمانی شرکت کنندگان یا ورزشکاران و مهارت جسمانی ورزشکاران.
محقیق نیز با بررسی پیشه تحقیق در داخل و خارج متوجه شد که تحقیق در این رابطه در مورد تماشاگران بازی والیبال انجام شده است و از آنجا که تیم والیبال آلمینیوم المهدی زمره تیم مطرح در سطح کشور است لذا درآمد زدایی برای این تیم جهت ادامه روندبرای مدیر عامل و دست اند در کاران این تیم بسیار مهم و حیاتی است و یکی از درآمد زائترین موارد در باشگاه ها حضور تماشاگران است لذا در پژوهش حاضر برانیم با بررسی انگیزه ها و عوامل موثر در شرکت تماشاچیان در بازی های تیم آلومینیوم هرچه بیشتر به حضور آنها کمک نمائیم و به ارائه راهکار بپردازیم .
محقق نیز با الهام از تحقیقات انجام شده مشابه در خارج از کشور سعی کرده است انگیزه های حضور تماشاگران ایرانی را بدست آورد، تا در برنامه ریزی های مدیریتی و تامین مالی تیم ها از انگیزه های مؤثر برمیزان حضور تماشاگران مطلع شود.
رابطه بین انگیزه ها و عوامل موثر برآن بر حضور تماشاگران بازی والیبال در تیم آلومینوم المهدی هرمزگان۹۳۸