شوخی
شوخی میتواند موقعیت تحمل ناپذیر را تحمل پذیر و موقعیت های ناگوار را گوارا کند.گاهی اوقات در زندگی میتوانیم با شوخی راحت تر با دیگران مدارا کنیم. محیط خانه نباید آنقدر جدی باشد که ما را با خود ببرد و عواطف و احساسات مارا تحت الشعاع قراردهد . زن و شوهر هریک در هر پست و مقامی که هستند در درون خانه باید به عنوان همسری مهربان محیط خانه را دلپذیر کنند و مقررات محیط کار را وارد خانه نکنند . تحقیقات نشان داده است وقتی یکی از زوجین شوخ طبع باشد میزان تضاد در آن ۶۷ ٪ کمتر است ( حسین زاده ، ۱۳۹۰). امام صادق علیه السّلام روایت کرده، که رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم فرمود: هر بازىاى براى تو باطل و بىاساس است، مگر سه مورد: تیر اندازى با کمان، تربیت، و بازى با اسب، و شوخى و مزاح با همسر، که این مورد از سنّت است(مجلسی،۱۴۰۳ ق).
رفتار نظیر به نظیر [۷۱]
رفتار نظیر به نظیر در خانواده شامل توقعاتی است که هر شخص با توجه به قواعد ارتباط ، از طرف مقابل خود دارد..زندگی تعاملی است حداقل میان دو نفر که هریک دارای نقش و انتظاری است و نقش ها بر اساس حقوقی که هریک دارند ، تجسّم مییابد و انتظارات بر اساس تکالیفی که بر دوش آن ها است معنا پیدا میکند ( حسین زاده ، ۱۳۹۰).
لذا باید حقوق و تکالیف خود را بر هم ساده کنیم . به این صورت که اگر جایی من حقی داشته ام و رعایت نشده شاید جایی من نیز حق همسرم را ادا نکرده باشم و اگر جایی همسر من به وظیفه اش خوب عمل نکرد ، شاید من هم گاهی به وظایفم خوب عمل نکرده ام . پس در دنیای واقعیت زندگی کنیم و نخواهیم حق خودمان را بزرگ جلوه دهیم و حق دیگران را سبک شماریم . با این طرز فکر شاید بهتر بتوانیم مدارا کنیم . اگر خود را معصوم از خطا و گناه ندانیم اشتباهات دیگران را غیر قابل جبران نمی بینیم و بزرگ نمایی نمی کنیم .
سپر بلا سازی [۷۲]
سپربلاسازی یکی از شکل ها یا راه هایی است که توجه والدین را از اضطراب زناشویی میان خودشان دور میکند و آن ها را به جای پرداختن به تعارض میان خود ، به رفتار پرخاشگرانه کودک توجه میدهد.چون آن ها حداکثر تلاش خود را بعمل می آورند تا به کودک دشوارشان توجه کنند (حسین زاده،۱۳۹۰).
گاهی آمدن یک بچه در خانواده موجب می شود که زن و شوهر توجه خود را به بچه معطوف کرده و کمتر به بهانه گیری بپردازند و این روش ، روش مطلوبی است برای به دست آوردن مدارا ولی اگر تعارض زن و شوهر باعث شود که پای کودک به میان آورده شود و بخواهند کودک را به نفع خود مهار کنند و نقش کودک این باشد که با مشکلات رفتاری خود از تعارض والدین کم کند این روش در دراز مدت به کودک آسیب می زند و ممکن است باعث اختلالات روانی در کودک شود .
تغییر مرتبه دوم [۷۳]
گاهی مشکلات با تغییر قوانین حل نمی شود بلکه نگرش یک عضو هم اگر تغییر پیدا کند ساخت خانواده تغییر پیدا کرده و مشکل حل خواهد شد . نیازی نیست قواعد یا نقش های تازه ای پدید آید ، بلکه رفتارها به دلیل دید تغییر یافته عضو خانواده تغییر میکند(حسین زاده،۱۳۹۰).
گاهی اگر مردی نسبت به همسرش نگران است که چرا وقت زیادی را در بیرون از خانه می گذراند و به شوهرش رسیدگی نمی کند ، اگر از زن به صورت دستور بخواهد که از او اطاعت کند ممکن است نتیجه بخش نباشد ولی اگر زن نگرش خود را عوض کند و بداند که شوهر احساس تنهایی میکند و لازم است که به او کمک کند ،او به تدریج شوهر خود را به عوض اینکه همسری ایراد گیر بداند او را آدمی تنها تلقی میکند، همین نوع نگرش باعث می شود که راحت تر با همسرش مدارا کند و کنار بیاید . نگرش همسر باید طوری باشد که طرف مقابل احساس ارزشمندی کند که همین باعث دلگرمی و صمیمت می شود.
رفع تعارض [۷۴]
چندین مهارت به رفع تعارض کمک میکند که یکی از آن مهارت ها بحث کردن در زمان و مکان فعلی ، نه زنده کردن و به میان کشاندن موضوعات گذشته است (حسین زاده،۱۳۹۰).در زندگی روزمره بعلت تفاوت سلیقه ها ، افکار و رفتارها ، به طور طبیعی تعارض هایی بین زن و شوهر پیش میآید. هنگامی که زن و شوهر در مورد تعارض می خواهند گفتگو کنند بنا به تکنیک رفع تعارض نباید بحث های گذشته یا اتفاقاتی که قرار است در آینده رخ بدهد را به موضوع تعارض ربط دهند. بلکه باید درباره آنچه در زمان و مکان فعلی رخ داده است بحث کنند. در این صورت آمادگی آن ها برای مدارا بیشتر است.
تمرکز بر نقاط قوت [۷۵]
خانواده ای که دچار مشکل شده ، ممکن است ابتدا قادر نباشد جنبههای مثبت روابط خود را ببیند ، افراد این خانواده به درمانگری نیازمند هستند تا در میان اعضای خانواده ارتباط و همدلی برقرار کند و نقاط مثبت را یادآور شود(حسین زاده،۱۳۹۰).این گونه نیست که یک خانواده سفید سفید و خانواده دیگر سیاه سیاه باشد ، طیفی از سیاه و سفیدی در میان همه خانواده ها دیده می شود و البته این طیف نوسان دارد گاهی شدت و ضعف در آن دیده می شود لذا برای اینکه گذر از سیاه به سفیدی آسان شود ، یکی از مهارت ها تمرکز بر نقاط قوت است . حتی خانواده های پرتنش که هریک نظری متفاوت دارند نیز نشان دهنده یک امر مثبت است و آن اینکه همگی دلسوز زندگی هستند و با هم همدلی دارند و برای زندگی بهتر نظر میدهند و بی تفاوت نیستند.
ایفای نقش مقابل [۷۶]
از هریک از همسران خواسته می شود تا نقش همسرش را ایفا کند و در همین نمایش از او خواسته می شود با توجه به نقشی که اکنون پذیرفته است ، مشکل خاصی را به بحث بگذارد (حسین زاده،۱۳۹۰).انسان ها در اکثر مواقع فقط نیازهای خود و محدودیت های خود را در نظر می گیرند ، چه بسا اگر نقش طرف مقابل را درک کنند و دنیا را از دریچه چشم او نگاه کنند و از این غفلت بیرون بیایند بتوانند زندگی آرام تری داشته باشند و بهتر با مشکلات کنار بیایند. در حدیثی از حضرت علی (ع) :اى پسرم! نفس خود را میزان میان خود و دیگران قرار ده، پس آنچه را که براى خود دوست دارى براى دیگران نیز دوست بدار، و آنچه را که براى خود نمىپسندى، براى دیگران مپسند، ستم روا مدار، آن گونه که دوست ندارى به تو ستم شود، نیکوکار باش، آن گونه که دوست دارى به تو نیکى کنند، و آنچه را که براى دیگران زشت مىدارى براى خود نیز زشت بشمار و چیزى را براى مردم رضایت بده که براى خود مىپسندى. آنچه برای خود می پسندی برای دیگران هم بپسند و آنچه برای خود نمی پسندی برای دیگران هم مپسند ( نهج البلاغه،ص۵۲۷).
خودآرام سازی [۷۷]