-
- تمرکز بر مشتری مداری و رضایت مراجعان به عنوان محور اصلی تصمیمات مهم سازمانی (هاسی چو و همکاران، ۲۰۱۲: ۴۸۳).
-
- بهبود کیفیت/ خدمات/ رضایت مشتری
-
- بهبود بهرهوری/ کارایی/ ظرفیت تولید/ عملیات/ فرایندها/ برنامه زمانبندی
-
- کاهش هزینه ها، خطاها، کالاهای مرجوعی، دوبارهکاری، تعمیرات، ضایعات
-
- توسعه سرمایهگذاری، آزادسازی توان سازمان
-
- دستیابی به اهداف عالیتر کسب و کار، آیندهای روشنتر، مطمئنتر و امیدوارتر
-
- کاهش میزان ترک خدمت کارکنان، غیبت، اعتصاب و ناآرامی کارکنان
-
- بهبود کیفیت تصمیمگیریها و مدیریت زمان
- بهبود روابط میان مدیریت با کارکنان و اتحادیهها (آقایار، ۱۳۸۹: ۴۲).
توانمندسازی کارکنان بدون هزینه نیست. یکی از پیامدهای توانمندسازی، افزایش حیطه شغلی کارکنان میباشد و این خود مستلزم این است که کارکنان به طور شایسته آموزش داده شوند تا بتوانند خود را با الزامات دامنه وسیعتر مشاغل انطباق دهند. در نتیجه یکسری، هزینه های آموزشی را به سازمان تحمیل میکند.
توانمندسازی بر استخدام نیز تأثیر میگذارد، چرا که اطمینان نسبت به اینکه کارکنان استخدام شده ویژگیهای نگرشی و مهارتهای مورد نیاز برای تطبیق با توانمندسازی را دارند لازم و ضروری میباشد. اگر چه افراد توانمند نسبت به توانائیهایشان اعتماد به نفس به دست میآورند، لیکن آن ها ناکامی زیادی را تجربه میکنند (تعارض نقش)، به این دلیل است که توانمندسازی منجر به قبول مسئولیتهای بیشتر از طرف کارکنان میگردد. از دیدگاه سازمان نیز مسئولیت کارکنان توانمند افزایش یافته و مهارتهای آنان نیز بهبود مییابد، به این معنی که کارکنان باید حقوق و دستمزد بیشتری بگیرند بنابرین هزینه های نیروی کار افزایش مییابد. نهایتاًً در سازمانی که توانمندسازی صورت بگیرد نظام کنترلی و هدایتی تکامل یافتهتری را میطلبد. چرا که مدیران باید سعی کنند معیارهایی برای کنترل انتخاب کنند، تناسب بیشتری با ویژگیهای شخصیتی کارکنان توانمند داشته باشند (درایدیک،۲۰۱۳).
۲-۳ جوتیمی
برای تیم تعاریف متعددی صورت گرفته که در اینجا به تعدادی از این تعاریف اشاره می شود:
-
- تیم عبارت است از گروهی از افراد که در جـهت رسیـدن بـه هدفی مشترک با یکدیگر همکاری میکنند(لاو[۵۷]،۲۰۱۲).
-
- تیم عبارت از یک گروه دو یا چندنفره از افراد است که به طور مستقیم با یکدیگر تعامل برقرار نموده و به منظور رسیدن به اهداف، کارها را هم آهنگ میکنند(کاسترو[۵۸]،۲۰۱۳).
-
- تیم گروه کوچکی از افراد است که دارای مهارت های مکمل هستند و به هدف مشترک، اهداف عملکرد و رویکردی که خود را در مقابل آن پاسخگو می دانند، متعهد هستند(تامپسون[۵۹]،۲۰۱۱).
-
- تیم به یک گروه دو یا چند نفر که به طور مستقیم با یکدیگر تعامل کرده و دارای مهارتهای مکمل هستند گفته می شود که مقصد واحدی دارند ، به اهداف عملکردی مشترک متعهدند ، رهیافت واحدی نسبت به مسائل دارند و نسبت به آن همگی پاسخگو هستند .
- در تعریف فوق سه نکته وجود دارد : حداقل دو نفر بایستی حضور داشته باشند. اعضا باید به طور منظم تعامل برقرار کنند تا کارهایشان به صورت هماهنگ انجام شود. دارای هدف مشترک باشند (مهدیزاده،۱:۱۳۹۰).
واژه تیم سازی به همه فعالیت هایی که برای بهبود توان حل مسئله توسط اعضای گروه و رفع مسائل کاری میان فردی تیم صورت می پذیرد، گفته می شودکه همچنین مجموعه سبد گونه ای از فنون را به منظور بهبود کارکرد داخلی گروههای کاری در بر میگیرد (کاسترو،۲۰۱۳).
۲-۳-۱ انواع تیم
۱- تیم حل کننده مسأله[۶۰]
هر دایره از سازمان هفته ای چند ساعت گرد هم میآیند و درباره مسائلی چون بهبود کیفیت ، کارایی و محیط کار صحبت میکنند، ما این تیم ها را تیم حل کننده مسأله می نامیم. اعضای تیمی که برای حل مسأله تشکیل میشوند تبادل نظر میکنند، درباره فرایند کار ابراز نظر و پیشنهاد می نمایند و باعث میگردند که روش انجام امور بهبود یابد. ولی به ندرت، به این تیم ها اختیارات زیادی داده شود و آن ها نمی توانند به نظرات خود جامه عمل بپوشانند. یکی از بیشترین کاربردهای تیم های حل کننده مسائل که در دهه ۸۰ شهرت زیادی یافت «دوایر کیفیت» بود، این تیم ها از ۸ تا ۱۰ نفر کارگر، کارمند و سرپرست تشکیل میشوند و دارای مسئولیت های مشترک میباشند (تامپسون،۲۰۱۱).
۲- تیم های خود گردان[۶۱]
تیم های مستقل که نه تنها مسائل را حل کنند، بلکه جنبه اجرائی را نیز به عهده گیرند و مسئولیت کامل نتیجه کار را عهده دار گردند.معمولاً تیم های خودگردان از ۱۰ تا ۱۵ نفر تشکیل میگردند و مسئولیت های سرپرستان پیشین را بر عهده می گیرند. اصولاً این مسئولیت ها عبارتند از:
نظارت بر سرعت کار، تعیین وظایف ، تعیین زمان صرف صبحانه و ناهار، نظارت و کنترل بر شیوه عملیات، و از این کارها. تیم خود مدار میتواند اعضا را انتخاب نماید و عملکرد اعضا را مورد ارزیابی و قضاوت قرار دهد (لاو،۲۰۱۲).
۳- تیم های متخصص ( تیم های چندوظیفه ای)[۶۲]
افراد این تیم متعلق به یک سطح ( در سلسله مراتب اختیارات سازمانی ) هستند ولی دارای تخصص های گوناگونند و برای انجام یک کار تخصصی گرد هم میآیند. بسیاری از سازمان ها، گروه هایی را در سطوح افقی و گروههای ویژه ای به نام « مرزگستر »یا رابط با سازمان ها، و نهاد های خارج تشکیل دادهاند . تیم های متخصص در آخرین سالهای دهه ۱۹۸۰شهرت جهانی پیدا کردند. به طور خلاصه ، تیم تخصصی ابزار یا وسیله ای مؤثر است که افراد متخصص یک سازمان ( حتی متعلق به چند سازمان)را گرد هم می آورد تا اطلاعات رد و بدل نمایند، نظرات جدید ارائه کنند، مسائل را حل نمایند و کارهای طرح ها یا پروژه های پیچیده را هماهنگ نمایند. بدیهی است تیم های متخصص تهدیدی برای مدیریت به حساب نمی آیند. آغاز کار این تیم ها بسیار وقت گیر است، چون اعضا باید همدیگر را بشناسند و از تخصص و شیوه اندیشه یکدیگر آگاه گردند (مک گریوی[۶۳]،۲۰۱۲).
نمودار ۲-۱ : سه نوع ازتیم
?
تیم های متخصص تیم های خودگردان تیم های حل کننده مسائل
۲-۳-۲ گروههای کاری و تیم های کاری
-
- گروه کاری :گروهی است که در سهیم شدن در اطلاعات و اتخاذ تصمیمات تعامل می ورزد تا به هر یک از اعضا کمک شود که در حوزه مسئولیت خود عمل کند.
- تیم کاری :گروهی است که در آن که پدیده ی هم افزایی مثبت از راه تلاش هماهنگ و سازمان یافته مشاهده می شود(لاو،۲۰۱۲).
۲-۳-۴ تفاوت تیم با گروه
-
- از مهمترین تفاوت های تیم با گروه درهم افزایی مثبت تیم نسبت به گروه است هم افزایی مثبت یعنی کار و عملکردی که از طریق تلاش افراد حاصل می شود از مجموع عملکرد اعضا بیشتر است.
-
- در گروه اعضا بیشتر به فکر خود هستند اما در تیم اعضا وابستگی متقابل دارند.
-
- در گروه اعضا نسبت به هدف حساس نیستند اما در تیم اعضا هدف را از خود می دانند.
-
- در گروه پیشنهاد تقویت نمی شود اما در تیم برعکس.
-
- در گروه اعتماد بین اعضا کم است اما در تیم اعتماد زیادی بین اعضا حاکم است.
-
- در گروه اعضا مورد حمایت یکدیگر قرار نمی گیرند اما در تیم برعکس.